วันนี้ผมจะอธิบายเรื่องการปรับ F Number ของกล้อง DSLR กันนะครับ หลายๆท่านที่เล่นกล้องใหม่ๆยังกำลังสับสนกับ ค่าของ F กันอยู่หรือเปล่า ผมจะอธิบายง่ายๆ ดังนี้
ขอข้ามทฤษฏีที่น่าปวดหัว ว่า F มันคือค่าอะไร ได้มาอย่างไรนะครับ เพราะมันไม่ได้ทำให้ท่านถ่ายภาพสวยขึ้น
F ยิ่งมาก รูรับแสง ก็ยิ่งแคบ!
เอ๊ะ สงสัยต้องอธิบายแล้วละ
* ต่อไปนี้ให้ทำความเข้าใจ กับคำว่า F น้อย = F ต่ำ และ F มาก = F สูง นะครับ บางทีผมเผลอพิมพ์ปนกัน F number(N) คือ ระบบทางทัศนศาสตร์ที่ใช้อธิบายเส้นผ่านศูนย์กลางของ รูรับแสง เมื่อเทียบกับ ความยาวโฟกัสของเลนส์
สมการคือ F number = f/D
เมื่อ f คือ ความยาวโฟกัส
D คือ ค่าเส้นผ่านศูนย์กลางของรูรับแสงยังผล(effective aperture diameter)
จากสมการจะเห็นว่าค่านี้ไม่มีหน่วย ดังนั้นหากไม่ทราบสมการนี้ จึงไม่แปลกที่ชาววิทยาศาสตร์จะสับสนได้
ดังนั้น f/4 จึงหมายถึง ความยาวโฟกัสมีค่าเป็น 4 เท่าของเส้นผ่านศูนย์กลางของรูรับแสง
ยิ่งเลนส์ความยาวโฟกัสสูง การทำให้ได้ f/2.8 จึงมีเส้นผ่านศูนย์กลางของขนาดของรูรับแสงกว้างมากๆ เลนส์จึงต้องใหญ่ตาม
นี่ยังไม่นับเรื่องของกำลังแยกขยายที่ทำให้ภาพคมอีกนะครับ
มาลองดูกันว่าจริงมั้ย เป้นที่รู้กันว่า 1 stop คือการมีปริมาณแสงเพิ่มเป้น2เท่า เช่น 1/60 กับ 1/30 ห่างกัน 1stop
แล้ว ทำไมรูรับแสง จึงมี f/2 กับ f/2.8 ห่างกัน 1stop ???
งั้นมาดูที่พื้นที่ของรูรับแสงกัน
f/2 มีพื้นที่ pi* (f/2)^2
f/2.8 มีพื้นที่ pi* (f/2.8)^2
ตัด f กับ pi ทิ้ง จะได้ว่า อัตราส่วนระหว่าง f/2 กับ f/2.8 คือ 31/16 นั่นคือ f/2 มีพื้นที่ให้แสงเข้ามากกว่า f/2.8 2เท่า
เป็นไงละ งง เข้าไปใหญ่เลยใช่ม่ะ
อยากที่ผมบอกละ F ยิ่งมาก รูรับแสงยิ่งแคบ
ให้ท่านนึกถึง ก๊อกน้ำนะครับ ถ้าเราเปิดเต็มที่ (F มีค่า น้อยๆ เช่น 1.8) น้ำก็จะเต็มถังไว (shutter ก็จะปิดเร็ว)
ถ้าเราบิดน้ำให้หยดๆ ทีละนิดๆ (F มีค่ามากๆ เช่น 32) น้ำก็จะเต็มถังช้า (shutter ก็จะปิดช้า)
มันมีผลอย่างไร
ถ้าท่านต้องการถ่ายภาพชัดตื้น (หน้าชัดหลังเบรอ โอเคม่ะ) เช่นถ่าย Portrait ควรจะใช้ F ต่ำๆ เพื่อให้ได้ฉากหลังเบรอๆ และนางแบบชัดๆ แจ่มๆ
แต่ถ้าต้องการถ่ายภาพชัดลึก (ชัดทั้งภาพ โอเคม่ะ) เช่นถ่ายวิว ถ่ายห้อง ที่ต้องการรายละเอียดของรูปทั้งหมด ให้ใช้ F สูงๆ
เข้าใจป่าวเี่ีนี่ยยยยย 
ให้ลองสังเกตุภาพด้านล่างนี้ดู แล้วลองมองเปรียบเทียบกันครับ ว่าเมื่อเราปรับค่า F ให้ต่ำๆ ของผมปรับได้ 2.8 จะได้ Speed Shutter ที่ สูง!
(นี่คือ mode AV นะครับที่ผมใช้ถ่าย เพื่อทดสอบ F Number)
เมื่อดูภาพต่อไปเรื่อยๆ ผมปรับ F ให้สูงขึ้นทีละ 2 Stop นะครับ เพื่อให้รวดเร็ว จนไปถึง F/32 ฉากหลังจะ ชัดมาก และ สังเกตุที่ Speed Shutter นะครับว่าตอนนี้ 1.300 วินาทีแล้ว ปัญหาภาพเบรอ จะเกิดขึ้นได้ ถ้าท่านมือไม่นิ่ง หรือไม่ใช้ขาตั้งกล้องเวลาที่ใช้ speed shutter ต่ำๆ หรือ ช้าๆ
จะถ่ายรูปกับสภาวะไหนก็ไม่กลัวกันแล้ว เมื่อไหร่เข้าใจว่า การถ่ายรูปแบบนี้ๆ ควรใช้ F เท่าไหร่ จริงมั้ยครับ
ขอให้สนุกกับการถ่ายรูปครับ
